2. Το Χριστόξυλο (Μακεδονία)
7
Οι άνθρωποι, σύμφωνα με την παράδοση, αφού καθαρίσουν το τζάκι και την καμινάδα ανάβουν
το πιο ωραίο και μεγάλο κούτσουρο όχι μόνο για να διώχνουν τους καλικάντζαρους αλλά και για
να ζεσταθεί ο μικρός Χριστός στη φάτνη του.
Στη Βόρεια Ελλάδα
κάθε νοικοκυρά
ψάχνει στα χωράφια
ξύλα πολύ γερά.
Θα είναι από πεύκο
ίσως από ελιά
θα καίγεται στο τζάκι
παραδοσιακά.
Είναι το Χριστόξυλο
και έχει ένα σκοπό
με όλων την ευχή
θα είναι ιερό.
Θα καίει από την παραμονή
μέχρι και των Φώτων
κι έτσι οι καλικάτζαροι
θα πάρουν όλοι δρόμο!
3. Οι Μωμόγεροι (Καλικάτζαροι, Θράκη)
8
Το έθιμο των Μωμόγερων ή μωμο(γ)έ-ριων
ή μωμό(γ)ερων είναι πανάρχαιο έθιμο του
Πόντου που το έφεραν στην Ελλάδα οι Έλλη-
νες πρόσφυγες. Πρόκειται για αυθόρμητες
θεατρικές παραστάσεις που εκτυλίσσονται όλο
το Δωδεκαήμερο, κυρίως στους δρόμους των
περιοχών της Μακεδονίας και της Θράκης. Οι
Μωμόγεροι φορώντας τομάρια ζώων, όπως
λύκων, τράγων κ.λπ. ή στολές ανθρώπων
οπλισμένων με σπαθιά και έχοντας γεροντικές
μορφές περιφέρονται σε παρέες και τραγουδούν τα κάλαντα ή άλλους ευχετήριους στίχους για την
καλή τύχη της νέας χρονιάς.
7
Θεοδωράκη Μ. (2008).
Η Πιπίτσα ταξιδεύει …στα Χριστούγεννα και ….στην Πρωτοχρονιά και μαθαίνει έθιμα και κάλαντα.
Αθήνα: Διάπλαση.
8
«Οι μωρόγεροι» (τελευταία ανάκτηση 10/1/2012).
84