Μια άλλη ομάδα παιδιών ζωγραφίζει… το δέντρο της γης
4
Κατσιμίχας, Χ. & Κατσιμίχας, Π. (1995).
H αγέλαστη πολιτεία και οι καλικάντζαροι
(βιβλίο με cd). Αθήνα: Καστανιώτης.
5
Το έθιμο της τοποθέτησης ενός κορμού ή ενός μέρους του δέντρου στο τζάκι, την παραμονή των Χριστουγέννων, συναντάται και στην υπόλοιπη Βαλ-
κανική αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και θεωρείται για κάποιους ως ο προπομπός του χριστουγεννιάτικου δέντρου.
6
Βαλάση, Ζ. (1996)
. Το τεσσεροφύλλι.
Αθήνα: Κέδρος.
Μόλις βέβαια ξανακατεβαίνουν στα έγκατα της γης βρίσκουν το δέντρο που κρατά τη γη ακέ-
ραιο και πάλι ξαναρχίζουν τη δουλειά μέχρι την επόμενη παραμονή των Χριστουγέννων.
Η παράδοση λέει ότι οι καλικάντζαροι ταξιδεύουν στον πάνω κόσμο είναι μέσα σε καρυδό-
τσουφλα, ακολουθώντας το δρόμο των νερών (υπόγεια ρέματα, πηγάδια, πηγές) και την παρα-
μονή των Χριστουγέννων, μόλις νυχτώσει, μπαίνουν στα σπίτια από τις καμινάδες και κάνουν
αταξίες και σκανδαλιές, όπως χαρακτηριστικά μας λέει το παρακάτω ποίημα:
«Βγαίνουν τη νύχτα και γυρνούν και κάνουν χίλιες τρέλες,
στους δρόμους και στα μαγαζιά μπερδεύουν τις ταμπέλες.
Γλιστράνε μες στα σπιτικά από τις καμινάδες
και μαγαρίζουν τα γλυκά που φτιάχνουν οι κυράδες.
Μπαίνουν μες στα φουρνάρικα σαν λείπουν οι ψωμάδες
και χώνουν τις χερούκλες τους μέσα στους λουκουμάδες.
Μαγεύουνε τα ζωντανά κι οι γάτες κελαηδούνε,
οι κότες νιαουρίζουνε κι γάιδαροι λαλούνε».
4
Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι καλικάντζαροι φοβούνται τη φωτιά. Έτσι, για να τους κρατήσουν
μακριά από τα σπίτια τους, τοποθετούν στο τζάκι τους ένα μεγάλο κορμό δέντρου (
Το Χριστό-
ξυλο
)
5
και έχουν αναμμένο τα τζάκι μέρα νύχτα όλο το Δωδεκαήμερο.
Τελικά, οι καλικάντζαροι επιστρέφουν στα έγκατα της γης τα Φώτα με τον αγιασμό των νερών,
όπου τους κυνηγά ο παπάς με την αγιαστούρα του:
«Φεύγετε να φεύγουμε
κι έφτασ’ ο τουρλόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με τη βρεχτούρα του».
6
83
I...,73,74,75,76,77,78,79,80,81,82 84,85,86,87,88,89,90,91,92,93,...168